M. Zafer GEDİKLİ
MIHAS fuarı önceki yıllardaki gibi değil; her yıl biraz daha ilginin azaldığını ve daha az sayıda firmanın katıldığını görüyoruz. Bunun bir sebebi artık hemen hemen her ülkede bir Helal fuarı yapılması olabilir. Dolayısıyla üretici firmalar muhtemelen artık kendi ülkelerindeki fuarlara katılmayı tercih ediyorlar. Hatırlarsınız yaklaşık 10 yıl önce MIHAS bu konudaki tek ihtisas fuarıydı ve neredeyse katılım için yer bulmak zor oluyordu. Şimdi durum değişmiş.
Bir başka nokta ise Helal sertifikalı ürün ve üretici sayısı özellikle Asya bölgesinde çok artması ve bölge devletlerinin artık Helal üretim ve ihracatı ciddi şekilde destekliyor olmaları. Önceleri Malezya, Endonezya ve Singapur ile sınırlı olan Helal ürünler artık Tayland başta olmak üzere diğer ülkelerde de mevcut. Vietnam, Kamboçya, Japonya gibi devletler %1’den daha az Müslüman nüfusa sahip ülkeler dahi Helal ürün pazarından pay almak için yarışıyorlar. Arap dünyasının yanı sıra Endonezya gibi Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkelere ürün satmak devlet politikası olmaya başlamış.
Vietnam’da tek bir Helal sertifika kurumu mevcutken bugün 6’ya ulaşmış.
Kamboçya devleti Helal ürünlerin üretimini destekleme kararı almış.
Böyle olunca ürün sayısı bollaşıyor; diğer taraftan artan ürün ve üretici sayısı sebebiyle rekabet kızışıyor. Ülkeler de kendi ülkelerine ithal edilen ürünlerde artık kendi kabul ettikleri kurumlardan alınmış Helal sertifikası arıyorlar.
Ayrıca bölge devletleri Müslüman turistlerin kendi ülkelerini ziyaret etmeleri için Müslümanlara uygun konaklama tesisleri ile lokantalar, mescitleri teşvik ediyorlar. Tayland’da çok sayıda Helal belgeli lokanta mevcut. Otellerde ve havalimanlarında mescitler açılmış ve Müslümanlar için gerekli çeşitli kolaylıklar sağlanmış. Vietnam devleti Müslüman turistlere yönelik çeşitli tur kampanyaları düzenliyor ve turist çekmeye çalışıyor. Bunlar Helal bilincinin arttığının göstergeleri. Tüm bunlar son 5-6 yılda olan gelişmeler.
Bugün Tayland’ın başkenti Bangkok’ta resmi ve tek Helal kurumu olan CICOT ile görüşerek karşılıklı tanıma mutabakatını imzaladık. Böylece CICOT GİMDES’in Helal sertifikalarını Haziran 2028’e kadar tanıyacak.
Bundan sonraki durağımız Singapur. Bildiğiniz gibi inşallah 24-25 Eylül tarihleri arasında Singapur’un resmi kurumu MUIS’in düzenlediği toplantılara katılacağız.
